Bohaterami „Niech stanie się światłość” są weterani wojenni wracający do ojczyzny z pól bitewnych Europy i Pacyfiku, dotknięci zespołem stresu pourazowego, w latach 40. zwanego psychoneurozą lub neuropsychozą. Było ich bardzo wielu. Okaleczeni psychicznie, trafiali na kilka tygodni do wojskowych szpitali psychiatrycznych, gdzie starano się przywrócić ich normalnemu, cywilnemu życiu. Ekipa Hustona postanowiła przyjrzeć się bliżej grupie 75 pacjentów przyjętych do szpitala Edgewood na Long Island.

Przełom lat 50. i 60. uznawany jest za okres gwałtownych przemian zachodzących w kulturze japońskiej, związanych nie tylko z narastającą falą protestów studenckich oraz ukształtowaniem się ruchów kontestacyjnych, ale również z odrodzeniem awangardy (angura) w sztukach wizualnych. Jej przedstawiciele – Jūrō Kara czy Shūji Terayama – wyróżniali się politycznym zaangażowaniem, sprzeciwem wobec dominującej ideologii oraz pragnieniem stworzenia nowego języka artystycznego. Wszyscy współpracowali z ATG, czyli Art Theatre Guild (Āto Shiātā Girudo) – małą spółką, która najpierw zajmowała się wyłącznie dystrybucją i organizacją pokazów filmowych, a z upływem czasu zaangażowała się w produkcję.

Kalkuta to jedna z najgęściej zaludnionych metropolii świata. Miasto zamieszkiwane jest przez około 15 milionów ludzi, stłoczonych wśród osnutych smogiem zabudowań. Pomiędzy nimi żyją tu również inni rezydenci: figlarne małpki, wypasane na ulicach kozy, żerujące na resztkach jedzenia szczury, a także wyrzucone na margines społeczeństwa psy. Psy głodne, chore. Psy wyjące do księżyca i wyciem uskarżające się na zaropiałe łapy. Tak właśnie Jesse Alk filmuje swoich psich bohaterów na ulicach indyjskiego miasta – przez pryzmat życia bezdomnych czworonogów.

Filmy Andrzeja Wajdy, bogate pod względem historycznym i stylistycznym, to dla amerykańskich studentów lektura obowiązkowa. Analizuję je – zwłaszcza „Popiół i diament” – regularnie na zajęciach na Uniwersytecie Columbia i to nie tylko w ramach kursu poświęconego kinu polskiemu. Gdy w 1981 roku „Człowiek z żelaza” zdobył Złotą Palmę na festiwalu w Cannes, Wajda był już doceniany jako jeden z najbardziej angażujących wizualnie, politycznie i moralnie filmowców na świecie. Gdy przeprowadzałam wywiady z amerykańskimi twórcami pokroju Francisa Forda Coppoli i Martina Scorsesego, nie tylko wyrażali oni swój podziw dla Wajdy, lecz także przyznawali się do znaczącego wpływu, jaki wywarły na nich jego filmy.

Żyjemy wewnątrz języka. To właśnie język determinuje naszą tak zwaną rzeczywistość. Tak zwaną, ponieważ jest ona różna dla każdego z nas. Jeśli ktoś ma wątpliwości co do powyższego stwierdzenia, radzę spytać trzy osoby, co dla nich oznaczają słowa takie jak „wolność”, „szybciej” czy „matka”. Potrzeba dwóch lat życia, żeby nauczyć się mówić. Ale potrzeba życia, żeby wiedzieć, co się chce powiedzieć. Słowa są najpotężniejszą bronią, jaką posługuje się człowiek.

„Szczęśliwy Lazzaro” to dzieło rzadkiej urody. Oddaje hołd tradycji włoskiego kina, jest przesycone szczerym humanizmem i tworzy świat, w którym filmowa wyobraźnia, religia i cudowność biorą nas w objęcia nadziei i pocieszenia. Alice Rohrwacher pokazuje, że szczere i bezpretensjonalne kino może być postsekularnym credo.