Przyjęło się twierdzenie, że kino jest najbardziej egalitarną ze sztuk. Dostępną na całym świecie, o szerokim społecznym przekroju odbiorców i z równie obszerną ekranową reprezentacją. Ta ostatnia, obejmująca osoby z niepełnosprawnościami, maskuje fakt, że częściej niż w salach kinowych widzimy je na ekranie. Tymczasem coraz popularniejszym rozwiązaniem udostępniania filmów osobom niewidomym jest audiodeskrypcja. Nadal jednak wymaga licznych dodatkowych regulacji prawnych, by stała się narzędziem powszechnym.

Tom Waits od dekady nie nagrał nowej płyty, lecz na szczęście nie zniknął zupełnie z pola widzenia i regularnie pojawia się na ekranie. Mimo że X muza pozostaje dla niego działalnością poboczną, poniekąd przypadkową, koniec końców pełni funkcję ekwiwalentną do muzyki. Filmowe role Waitsa, zestawione z tekstami piosenek czy konkretnymi albumami, pozwalają zauważyć wielopoziomową kreację jego wyobcowania. Artysta tworzy charakterystycznych i pozornie łatwych do zaszufladkowania bohaterów – zawsze jednak nadaje im nieoczywisty wymiar, wchodząc w dialog z własnymi dziełami.

Polish film journal “Ekrany” is proud to present a special issue on Eastern European popular cinema. The publication is the result of our collaboration with Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa (GWZO) in Leipzig.

Gdy Gilbert Keith Chesterton pisał: „poeci nie stają się wariatami, a szachiści – owszem”, zwracał uwagę na schorzenie racjonalności i analityczną skazę współczesnego człowieka. Autor Heretyków ostrzegał przed konsekwencjami zastąpienia tego, co niewyrażalne, beznamiętnym językiem matematyki. Przedstawiciele X muzy w swoisty sposób rozwijają tę optykę.

Dziś nie czytamy już o tym w gazetach, nie słyszymy w wiadomościach, temat zniknął z mediów społecznościowych. A przecież niewiele zmieniło się od 2017 roku, kiedy świat obiegła wieść, że w Czeczenii więzi, torturuje i morduje się homoseksualistów. Wtedy to rządzący republiką z nadania Moskwy Ramzan Kadyrow – sportowiec i tyran, weteran wojenny i gorliwy muzułmanin – rozpoczął operację eksterminacji, nazywanej przez niego „podludźmi” i „szatanami”, rodzimej społeczności LGBTQ+.

Wiele się zmieniło od dnia, w którym narodził się pomysł tego filmu. Pierwotne założenie było proste – krótka animacja, trwająca od kilku do kilkunastu minut. Z czasem jednak wszystko uległo daleko idącym przeobrażeniom, na horyzoncie pojawiły się nowe postaci, motywy i tematy. W rezultacie Mariusz Wilczyński, światowej sławy artysta z obszernym dorobkiem, zaliczany do najwybitniejszych współczesnych twórców animacji artystycznej, jedną czwartą swojego życia poświęcił pracy nad pełnometrażowym debiutem. Dokładnie 14 lat minęło od pierwszej do ostatniej narysowanej przez niego kreski filmu, którym chciał domknąć ważny etap w życiu osobistym.