Kraj Kwitnącej Wiśni dla europejskich widzów długo pozostawał filmową terra incognita. Do czasu międzynarodowych sukcesów Akiry Kurosawy i Kenjiego Mizoguchiego w latach 50. Zachód był zamknięty na niezwykłe bogactwo tamtejszych form estetycznych, kulturowych czy tematycznych. Numer „EKRANów”, który trzymacie w rękach, wyrósł z poczucia, że dziś także, choć dalecy jesteśmy od niezawinionej ignorancji przedwojennych odbiorców, kino Japonii ma nam do zaoferowania znacznie więcej, niż przypuszczamy.
Na każdy festiwalowy tytuł Hirokazu Koreedy czy Naomi Kawase goszczący na naszych ekranach przypada garść nietuzinkowych propozycji, które do nas nie trafiają. Co więcej, kino japońskie to nie tylko artystyczne uniesienia – to również jeden z największych przemysłów filmowych na świecie, opanowany przez bujną i intrygującą popkulturę. W bieżącym wydaniu „EKRANów” szkicujemy jego panoramę, starając się uwzględnić olbrzymią różnorodność tamtejszego kina, obejmującą skrajnie niezależne poszukiwania awangardzistów (opisywane przez Agnieszkę Kiejziewicz), nowe trendy rozwoju anime (przybliża je Agnieszka Kamrowska) czy poszczególne interesujące wątki przenikające tę kinematografię (takie jak duchowa tradycja zen, problem mniejszości czy wypierane z japońskiego kina wstydliwe karty historii). Wspólnie dają one obraz złożonej i barwnej kinematografii – jednej z najciekawszych, jakie współcześnie istnieją.
NOWE KINO JAPONII
4 Klęska urodzaju? Panorama japońskiego przemysłu filmowego – Jagoda Murczyńska
11 Tu i teraz. Zen we współczesnym kinie japońskim – Michał Pasternak
16 Dziwne, dziwniejsze, …japońskie – Jakub Przybyło
18 Kino eksperymentalne z Japonii – Agnieszka Kiejziewicz
22 Milcząc o Mandżurii. Grzechy i zaniedbania japońskiego kina historycznego – Jakub Przybyło
28 W relacji do Innego. Kino mniejszości w Japonii – Przemysław Sztafiej
32 Koniec ery Ghibli? Anime nowej generacji – Agnieszka Kamrowska
ODKRYCIA
38 Po burzy – Barbara Szczekała
40 Operacja Avalanche – Paulina Haratyk
41 De Palma – Piotr Mirski
42 Marazm – Adam Kruk
43 Każdy by chciał! – Gabriel Krawczyk
44 Plac zabaw – Miłosz Stelmach
NOWE KINO
46 Nie-ludzie w post-kinie? Filmowe cyborgi – Maciej Peplinski
51 Wiek klęski. Kino Wojciecha Smarzowskiego – Magdalena Podsiadło
55 „Dżasza”, czyli polski akcent – Andrzej Pitrus
58 Gwiazdy: Idris Elba. Przyczajony tygrys – Joanna Łuniewicz
63 Nie tylko Warszawa. Jak miasta i regiony produkują polskie filmy – Natalia Stysło
POMIĘDZY
68 Ujęcie / Przeciwujecie: Dobre filmy o złych zakończeniach
72 Felietony
HISTORIA / TEORIA
74 Kino japońskie i kolonializm – Krzysztof Loska
80 Odkryte w archiwach – 1956: Zimowy zmierzch – Piotr Zwierzchowski
82 Piękny, zły i twardziel. Kirk Douglas w 100. rocznicę urodzin – Kamil Kalbarczyk
88 Nieobecna obecność Rolanda Barthes’a – Łucja Demby
MAŁE EKRANY
92 To nie telewizja, to Netflix – Dawid Rydzek
96 Pasiarze kontra reszta świata. The Expanse – Amelia Wichowicz
97 W Krainie Bogów. Noragami Aragato – Jakub Przybyło
98 Seks, groza i rzewne opowieści. Japońskie visual novels – Bartłomiej Schweiger
102 Przykro mi, Dave. Event[0] – Magdalena Cielecka
103 Powrót Lo Wanga. Shadow Warrior 2 – Marcin M. Chojnacki
NAPISY KOŃCOWE
104 Mapowanie kina: Madryt. Filmowa kraina Don Kichota – Kamila Żyto
112 Recenzje książek
117 Loża boczna
120 Krzyżówka