Filmy i seriale możemy obejrzeć wszędzie – na ekranie komputera, tabletu, a nawet smartfona. Towarzyszą nam w podróży samolotem, wyświetlane są na dachach, barkach i miejskich placach. Oglądamy je z płyt, cyfrowych plików, a w ostatnich latach najczęściej za pomocą streamingu. Pozostaje w nas jednak uporczywy zwyczaj chodzenia do kina i zanurzania się w ciemności, którą rozświetla jedynie blask projektora. Może decyduje o tym niesłabnąca potrzeba bycia częścią większej publiczności i uspołecznienia swojego doświadczenia, może chęć oderwania się od świata zewnętrznego i wprowadzenia w inny tryb odbioru, niemożliwy do uzyskania na domowej kanapie, może aura wydarzenia towarzysząca głośnym premierom. Niezależnie od dokładnych przyczyn nie da się ukryć, że tradycyjne kina wciąż stanowią kluczowe ogniwo kultury filmowej.
To, że kina przetrwały ponad sto lat w dość stabilnym kształcie, nie oznacza, że nie podlegają one nieustannym zmianom. Każda epoka przynosi nowe wyzwania, generując jednak także nowe rozwiązania, doświadczenia odbiorcze, modele biznesowe i tendencje. W niniejszym numerze przyglądamy się więc zarówno przeszłości kin (pod postacią pełnych przepychu amerykańskich pałaców filmowych), ich funkcjonowaniu współcześnie, jak i pomysłom bądź formatom wyznaczającym ścieżki na przyszłość.
W nowym numerze „Ekranów” można znaleźć również artykuły o współczesnych twórcach z Azji, historię filmowych pocałunków, portret Roberta Pattinsona i szereg recenzji z festiwalowego sezonu – najlepszego przykładu żywotności kultury filmowej.
W numerze
Przestrzenie kina
6 Nie(ch) żyje kino. Kinostalgia i mediofilia w czasach Netflixa | Adam Andrysek
10 Nie co dzień w kinie | Sebastian Smoliński
15 Nie tylko Paradiso | Anita Piotrowska
20 Wywiad z Marią Magdaleną Gierat | Miłosz Stelmach
26 Practice-based research. Kino jako metoda badawcza | Michał Matuszewski
32 Wymiary filmu. Nowoczesne techniki w salach kinowych | Iwo Sulka
38 Kino na żywo. Doświadczenie filmowe przyszłości? | Małgorzata Bugaj
43 Pięciogiazdkowy seans. Pałace filmowe Ameryki | Paweł Sitkiewicz, Krystyna Weiher
ODKRYCIA
52 Długa podróż dnia ku nocy | Miłosz Stelmach
54 Ray i Liz | Paweł Biliński
55 Portret kobiety w ogniu | Mateusz Demski
56 Oleg | Kamil Kalbarczyk
57 Monos | Adam Kruk
58 Liberté | Sebastian Smoliński
59 Angelo | Rafał Syska
60 What We Do In the Shadows | Jacek Werner
61 Euforia | Grzegorz Fortuna Jr.
NOWE KINO
64 Gwiazdy: Deamantyzacja. Robert Pattinson | Joanna Łuniewicz
68 Energia Hongkongu w okresie przemian. Kino Fruit Chana | Marcin Krasnowolski
72 Wywiad z Akihiko Shiotą | Nikodem Karolak
78 Znacząca nieobecność. Kino Lee Chang-donga | Miłosz Stelmach
KONTRPLAN
85 Kartka z kalendarza
86 Ujęcie / Przeciwujęcie: Re-casting
90 Felietony
HISTORIA/TEORIA
94 Odkryte w archiwach – 1949: Krew zwierząt | Marta Stańczyk
96 Pocałunki pod specjalnym nadzorem | Patrycja Włodek
101 Trzecia pigułka. Kino w teorii Slavoja Žižka | Kuba Mikurda
NAPISY KOŃCOWE
110 Drugi plan: Pisanie na skróty. O tłumaczach audiowizualnych | Agata Hołobut
118 Recenzje książek
122 Plakiat: Pewnego razu… w Hollywood | Maks Bereski
123 Loża boczna
128 Krzyżówka