Dlaczego „przemoc kina”, a nie „filmowa przemoc” lub „przemoc i film”? Choć temat ekranowej agresji wydaje się opracowany i zgłębiony, instytucja kina jest przemocowa także w mniej oczywisty sposób. Celem niniejszego numeru „Ekranów” jest nieco inne spojrzenie na film jako nośnik przemocy. W równym stopniu, co krew na ekranie, kanonada ciosów czy choreografia bijatyk, interesuje nas złożony proces produkcji filmu, który tworzy lub podtrzymuje społeczne nierówności. Obserwując to, co dzieje się po drugiej stronie kamery, staramy się przedstawić mechanizmy tworzenia i umacniania się stereotypów, a mówiąc najogólniej – różnych przejawów przemocy symbolicznej. Wieloznaczność owej symboliczności, w przeciwieństwie do brutalnej ekranowej dosłowności, wiedzie nas do analizowania mniej lub bardziej subtelnych przejawów dyskryminacji: seksizmu, rasizmu, klasizmu i kolonializmu, które bynajmniej nie szkodzą kinu, jakie znamy. Wręcz przeciwnie – umożliwiają jego funkcjonowanie. Kapitalizm fabryki snów nieustannie udowadnia, że krytykę potrafi zamienić w autoafirmację. Przemoc instytucji kina – ta nieoczywista i mniej widzialna – składa się z takich paradoksów: zmiennych wzorców męskości, które agresją dowodzą własnej kruchości, systemu kategorii wiekowych, w którym rzekoma troska o moralność jest narzędziem kontroli rynku, czy międzynarodowej współpracy koproducenckiej umacniającej neokolonialne podziały.
Przemoc kina
8 Mapowanie przemocy | Barbara Szczekała
14 Wizje przemocy | Adam Garbicz
18 Niespieszna agonia. Neomodernizm i przemoc | Rafał Syska
23 Safari na Globalnym Południu | Bolesław Racięski
27 Nadzorować, by władać. Amerykański system kategorii wiekowych | Oskar Wanat
34 Hipermęskość: skala kryzysu | Patrycja Włodek
39 Wychodzenie ze ślepoty. Przemoc ekonomiczna i klasowa w kinie polskim | Jakub Majmurek
ODKRYCIA
48 Nieoszlifowane diamenty | Iwo Sulka
49 Ema | Bartosz Tesarz
50 Nic nie ginie | Marta Maciejewska
51 Eastern | Kamil Kalbarczyk
52 Fale | Jan Sławiński
53 Undone | Jędrzej Skrzypczyk
NOWE KINO
56 Gwiazdy: Czuły obiekt pożądania. Timothée Chalamet | Ewa Szponar
61 Wojny streamingowe: przegląd taktyk | Jędrzej Skrzypczyk
67 Czar świata wczorajszego. Kino Wesa Andersona | Marta Snoch
KONTRPLAN
73 Kartka z kalendarza
74 Ujęcie / Przeciwujęcie: Gatunki nienarodzone
78 Felietony
HISTORIA/TEORIA
82 „Proszę to wyciąć”: Historie wyciętych scen | Piotr Śmiałowski
87 Poliziotteschi. Włochów sposób na przemoc | Rafał Christ
92 Odkryte w archiwach – 1920: Wędrujący obraz | Joanna Wojnicka
NAPISY KOŃCOWE
96 Drugi plan: Bezimienne piękności. Chorus girls | Patrycja Mucha
104 Recenzje książek
106 Loża boczna
111 Punchline: Lighthouse
112 Krzyżówka